Tüzel kişi nedir?

Tüzel kişi, hukuk bakımından birçok kişinin veya malın topluluğundan doğan ve tek bir kişi sayılan varlık.

Hukuki düzenlemeler bakımından 2 tür kişilik bulunmaktadır. "Gerçek kişi" ve "Tüzel kişi" (Hükmi şahıs). Gerçek kişi, sağ ve tam doğmak şartı ile kişinin anne karnına düşmesinden ölümüne kadar geçen süreçte hukuken kişiler için kullanılan terimdir. Kişilik hak ehliyeti kavramıyla aynı anlamda kullanılmaktadır. Yani bu şahıslar alacak ve borç yaratabilme ehliyetine sahiptirler.

Tüzel kişi ise gerçekte kişilik sahibi olmayan ancak varsayımsal olarak kişilik sahibi olduğu kabul edilen kişi veya mal topluluklarıdır. Tabi oldukları hukuk dalına göre ise "özel hukuk tüzel kişisi" ve "kamu hukuku tüzel kişisi" şeklinde ikili ayrıma tabi tutulabilir.

Dernek, vakıf, sendika, şirket gibi oluşumlar hukuken varlık kazandıkları anda tüzel kişilik kazanırlar ve bu tip oluşumlara özel hukuk tüzel kişisi denilmektedir. Dernek kişilerin belirli bir amacı gerçekleştirmeye dönük olarak bir araya gelmesi nedeniyle kişi topluluğu iken, vakıf belirli miktarda malın önceden belirlenen bir amacı gerçekleştirmeye özgülenmesi nedeniyle mal topluluğudur. Tüzel kişilikler, yasal organlarının oluşmasıyla tüzel kişilik kazanırlarken, dağılma (amacın gerçekleştirilmesi) ve dağıtma (yasal olmayan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sonucu fesih) nedenleriyle kişilikleri son bulur.

Tüzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirlerine yazdıkları resmi yazılar birer resmi mektuptur.

Tüzel kişi ne demek? (Ekonomi)

(Legal entity, corporate body) Gerçek kişilerden oluşan fakat yasaya göre onlardan ayrı ve aynen gerçek kişiler gibi hak ve yükümlülükleri olan kuruluşlardır. Diğer bir deyişle, hukukta belirli bir amaç çerçevesinde örgütlenmiş bazı insan ve mal toplulukları tek bir "varlık" niteliğinde kabul edilmiş ve bu topluluklara da insan gibi hak sahibi olmak ve yükümlülük ve borç yüklenebilme olanağı tanınmıştır. Bu gibi mal ve insan topluluklarına hukukta tüzel kişi ya da eski deyimle "hükmi şahıs" adı verilir. Örneğin, dernekler, ticaret şirketleri, belediyeler, üniversiteler, vakıflar, v.s. birer tüzel kişidir. Dolayısıyla bir dernek, dernek üyelerinden, bir ticaret şirketi de ortaklarından ayrı bir hukuki kişiliğe sahiptir. Üyeler veya ortaklar değişebilir ama tüzel kişilik devam eder. Tüzel kişilerin de borçları, hakları ve alacakları vardır. Bazan tüzel kişiler özel tüzel kişiler ve kamu tüzel kişileri diye gruplandırılırlar. Kamu hizmetlerini yürütmek üzere kurulan ve emretme gücüyle donatılmış olan tüzel kişiler ikinci gruba girer. Devlet, belediye, il özel idaresi, üniversite, V.b. gibi. Kamu tüzel kişisi sayılmayanlar da özel niteliktedir. Ticaret şirketleri, dernek ve vakıflar, iktisadi devlet teşekkülleri en önemli örnekleridir.

Yorumlar

Bu sayfa ait yorum bulunamadı. İlk yorum yapan siz olun.

Yorum ekle

Vazgeç