Saltanat nedir?
Osmanlı Devletinde babadan oğula geçen tahtın adıdır.
Saltanat'ın kaldırılmasının nedenleri nelerdir?
1- Saltanat sisteminin ulusal hakimiyet anlayışına ters düşmesi.
2- Osmanlı Devletinin TBMM Hükümeti yanında Lozan görüşmelerine çağrı edilmesi ve durumun Türk Milletinin çıkarına ters düşmesi.
3- İstanbul Hükümeti ve padişahının, Kurtuluş Savaşı sırasında milli direnişe karşı olması.
4- Bir ülkede 2 hükümetin bulunmasının ulusal menfaatlerle bağdaşmaması.
5- TBMM Hükümetinin padişahın da yanında bulunduğu İtilaf Devletlerine karşı kesin zafer kazanılması.
Saltanat'ın kaldırılmasının sonuçları nelerdir?
1- Milli Egemenliğin gerçekleşmesi yolunda kritik 1 adım atıldı Saltanatın kaldırılmasıyla TBMM Hükümeti Türkiyede yönetimi tek başına ele almıştır.
2- Devletin Laikliği konusunda ilk derece gerçekleştirildi Bu gelişme birlikte din ve devlet işleri birbirinden ayrılmıştır.
3- TBMMnin açılışından sonraları ikinci büyük İnkılap hareketi gerçekleştirilmiştir
4- Altı 100 yıllık Osmanlı Saltanatı sona erdi böylelikle Türkiyedeki 2 başlılığın ve 2 hükümetin bulunması sona erdi.
5- Ulusal egemenliğin bütün bi şekilde sağlanması için kritik 1 adım atıldı.
6- Son Osmanlı padişahı VI Mehmet Vahdettin, 17 Kasım 1922de İngiltereye sığınarak ülkeyi terk etti.
7- TBMM halifeliğinin İngiltere tarafından kullanılmasının engellenmesi amacıyla, Osmanlı hanedanından Abdülmecid Efendiyi halife seçtiğini duyuru etti. TBMMde tartışmalar daha da artarak Meclisin çalışmaları olumsuz yönde etkilendi Bununda etkisiyle, TBMMnin seçimlere gitmesi hızlandı.
8- Türkiyede devlet başkanlığı sorunu ortaya çıktı Bu mesele Cumhuriyetin ilanını hızlandırmış ve devlet başkanlığı sorunu Cumhuriyetin ilanı birlikte çözümlenmişti.
Atatürk’ün Saltanat hakkındaki görüşleri nelerdir?
Mustafa Kemal Paşa, saltanatın kaldırılması müzakerelerinde şunları söyler:
“Efendiler! İçinde bulunduğumuz şartlara rağmen safsatayla, münakaşayla, nazariyatla vakit geçirdiğimizi görüyorum. Hakimiyet ve saltanat hiç kimseye ilim icabıdır diye münakaşa ile mügalata ile verilmez. Hakimiyet ve saltanat kuvvetle, kudretle, zorla alınır.Türk milleti de hakimiyet ve saltanatı bil fiil isyan ederek kendi eline almıştır.Bu olmuş bitmiş bir durumdur.Mesele, ‘hakimiyet ve saltanatı bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız’ Meselesi değildir.Mesele bu zaten olmuş bitmiş durumu ifade etmekdir.Bu herhalde ve mutlaka olacaktır. Burada toplananlar meclis ve herkes,meseleyi bu şekilde görürlerse fikrimce uygun olur. Aksi takdirde yine hakikat ifade olunucaktır. Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir.”
Atatürk, Nutuk’un hadiseyi anlatan bölümünde saltanatın kaldırılmasının genel ve düşünsel nedenlerine değinmez, ancak bir dizi sert ifade ile padişah ve sadrazamın uzaklaştırılmasını haklı gösterir: “Bütün menfaatlerini mülevves bir tahtın, çürümüş, çökmüş ayaklarına sarılmakta gören…”, “idrakten mahrum, vicdandan mahrum, birtakım insanlar…”, “ahmakça teklifat…”, “sefil… adi bir mahluk… alçak…”, “Aciz, adi, his ve idrakten mahrum…”
Cumhuriyet ile saltanat arasındaki fark nedir?
Cumhuriyet halkın kendi iradesi ile seçtiği insanlar tarfından yönetilmesidir.Cumhuriyet yönetiminde millet egemenliğni kendi elinde tutar ve bunu belirli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığı ile kullanır.Monarşi ise halkın seçmediği babadan oğula geçen bir yöneticinin(Padişah,Kral,Sultan vs.) mutlak hakimiyeti altında yönetilmesidir.Halkı yönetme yetkisi sadece devleti kuran hanedana aittir.
Osmanlı Devleti döneminde kadın erkek eşit değildi ama cumhuriyet dönemınde kadın erkek eşit oldu. Osmanlı döneminde padişahlık babadan oğula geçerken cumhuriyet dönemınde yöneticiler seçimle başa geçerler.Osmanlı döneminde söz hakkı padişahındı ama cumhuriyet dönemınde söz hakkı milletindir.Millet istediği zaman yöneticileri seçimle beraber değiştirebilir.
Saltanatın kaldırılmasının önemi nedir?
1- Birinci TBMMnin ilk ve tek inkılabıdır.
2- Cumhuriyetçilik ilkesi doğrultusunda yapılmış esas inkılaptır.
3- Cumhuriyete geçiş süresi hızlanmış demokratik 1 düzenin kurulmasının önündeki en kritik ehemmiyet kaldırılmıştır.
4- Halifelik ulusal egemenliğe bağlantılı sembolik 1 kurum halin getirilmiştir.
Sözlükte saltanat ne anlama gelmektedir?
1- Bir ülkede hükümdarın, padişahın, sultanın egemen olmasına dayalı yönetim.
2- Bolluk ve zenginlik, gösterişli yaşayış.
3- Birinin bir işte, bir yerde bulunan kimseler üzerindeki egemenliği.
