Röntgen nedir?
Bir ışık (X ışınları) çeşididir. Görülebilen ışınlar, gamma ışınları gibi elektomagnetik ışınımlardan ibarettir.
Ancak dalga uzunluğu son derece kısadır. Görülebilen ışığın dalga uzunluğu santimetrenin on milyonda biri kadar olduğu halde (yani 5.000 angstrom), X ışınlarının dağa uzunluğu sadece 1 angstrom'dan (santimetrenin iki milyarda biri) ibarettir. Bu ışınların büyük özelliği çok çeşitli cisimlerden rahatça geçebilmesidir. Tahta, bazı madenler, insan vücudu, X ışınları için saydamdır. Bu ışınlar aynı zamanda fotoğraf filmlerini de etkiler.
İşte X ışınlarının bu büyük özelliği hekimlikte büyük bir çığır açmış, hastalıkların anlaşılmasında son derece yararlı olmuştur. X ışınları, keşfeden bilginin adı ile adlandırılarak «Röntgen ışınları» diye de anılır. Röntgen (X) ışınları bildiğimiz elektrik akımından elde edilir. Yalnız bunun için çok yüksek voltajda akıma ihtiyaç vardır. Katot ışınları tüpüne bağlanan 100.000 voltluk bir akım, bu tüpün röntgen ışınları vermesini sağlar.
Katot ışınları tüpü iki tarafı kapalı, ortası toparlak cam bir tüptür. Toparlak kısımda anot ve katot bulunur (katot negatif, anot pozitif kutuptur). 100.000 voltluk akım katota geldiği zaman burası akkor haline gelerek, katot ışınları çıkarmaya başlar. Elektronlardan meydana gelen ışınlar hemen karşıdaki anota çarpar. Tungstenden yapılmış olan anotun elektronları da katottan gelen şiddetli elektron akımının etkisiyle röntgen ışınları çıkarır.
Röntgen ışınları yumuşak ve sert olabilir. Yumuşak ışınlar, 100.000 voltluk akımla elde edilir ve hekimlikte kullanılır. 2.000.000 voltluk akımla elde edilen sert ışınlar da endüstride kullanılır. Bu ışınlar madenlerden bile geçer. Röntgen ışınlarından tıpta radyoskopi, radyografi ve radyoterapide faydalanılır.
Radyoskopi: Birçok maddelerden geçen röntgen ışınları, bildiğimiz camdan geçemez. Yani cam, bu ışınlar için saydam değildir. Bu bakımdan radyoskopide fluoresan ekran kullanılır. Röntgen ışınlarının bir özelliği de fluoresan maddeleri etkileyerek parlamalarını sağlamaktır. Hastaya radyoskopi yapılacağı zaman röntgen ışınları verilince, hastanın içinden geçen ışınlar, fluoresan ekrana düşer. Böylece ekranı aydınlatarak görünür hale gelen ışınlar, açıklı koyulu gölgeler halinde hastanın iç organlarının görünmesini sağlar.
Radyografi: Radyoskopide, fluoresan ekran üzerinde görülen görüntünün filim üzerinde tespitinden ibarettir. Radyografi almak için röntgen makinesi, yahut radyografi makinesi denen cihaz kullanılır. Bu cihazda fluoresan ekranın yerine röntgen filmi konur. Makine çalıştığı zaman filme düşen ışınlar burasını etkiler. Daha sonra banyo edilen filim üzerinde, açıklı koyulu tonlar halinde iç organların fotoğrafı elde edilmiş olur.
Radyoterapi: Röntgen veya X ışınları tedavisi diye de anılan bu tedavi sisteminde, esas X ışınlarından faydalanarak hastayı iyi .etmektir. Kanser ve benzeri hastalıkların tedavisinde kullanılır. Hasta hücrelere düşürülen ışınların, bunları öldürmesi sağlanır. Hekimliğin X ışınlarıyla ilgili koluna «radyoloji» denir. Bu alanda ihtisas yapan hekimler de «radyolog» yahut «Röntgen mütehassısı» diye anılır.
Sözlükte "röntgen" ne demek?
1. X ya da gama ışınlarının miktar ölçümü birimi, simgesi r.
Röntgen kelimesinin ingilizcesi
[roentgen] n. unit of exposure to radiation
n. Roentgen, family name; Wilhelm Roentgen (1845-1923), German physicist; unit of exposure to radiation
n. Roentgen, family name; Wilhelm Roentgen (1845-1923), German physicist, winner of the Nobel Prize in 1901 for his discovery of X-rays
