Psikoloji nedir?

Psikoloji, canlıların davranışlarını inceleyen ve bu davranışların altında yatan sebepleri ortaya koyan bilim dalıdır.

Zihinsel etkinlikler ve davranışların bilimsel çalışmasıdır. Uygulamalı bilimlerdendir. Uygulayan ya da araştıranlar “psikolog” ismiyle anılır. Toplumsal, davranışsal ve bilişsel araştırmacılık da ilgi alanlarıdır. İnsanın bireysel ve toplumsal açıdan zihinsel unsurlarını incelerken fizyolojik ve biyolojik süreçleri de irdeler.

Fransızca psychologie “ruhbilim” sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük yeni latince “psychologia”dan gelir. Türkçede “ruhbilim” ya da “ruhiyat” olarak karşılık verilmiştir. u meslekle uğraşanlar psikoloji bilgilerini insanların sorunlarını çözmek için kullanırlar. Bunu yapabilmek için bazı yetenek ve becerilere sahip olmak gerekir.

Bu bilim dalı ile uğraşanlara psikolog adı verilmektedir. Bu bilim dalının amacı çevre, insan ve davranışlar arasında meydana gelen etkileşimi incelemektir. Bu esnada düşünce, duygu ve davranışları  araştırır ve inceler. Bunu yaparken öncelikle bunları anlar, açıklamaya çalışır, elde ettikleri üzerinde bilinmeyenleri bulur ve bunları kontrol altına almaya çalışır.

Psikolojide öznel ve nesnel olmak üzere iki ayrı yöntem kullanılır. Öznel yöntem “içebakış”a dayanır; konuları, bilinç olgularıdır; sezgi ya da içdüşünme yoluyla bireyin kendi kendini gözlemlemesinde dile gelir. Nesnel Yöntem, dış gözleme dayanır; konulan “davranış” ve gözlemlenmesinde dile gelir.

Değişik yöntemlerle incelenen psikolojik olaylar ise kişilik, duyum ve algı, dikkat, öğrenme, bellek ve anı zeka-hayal gücü, düşünme ve hüküm, tepkiler ve davranışlar, hareket; psikolojik yaşamın duyumlarla ilgili yönü, hoşlanmak, üzülmek, duygu, yöneliş, ihtiraslar ve bunların denetimi, bilinç dışı, kompleksler, istek duygu ve düşüncelerin anlatımı olarak konuşma, okuyup yazma yetileri, psikoz gibi bazı ruhsal bozukluklar ve insan karakterlerinin oluşumudur.

Deneysel psikoloji ve psikometri, fizik olgularla bilinç olguları (uyartı ve duyum) arasındaki ilişkileri inceler. Karşılaştırmalı psikoloji, hayvan psikolojisi, çocuk psikolojisi, ilkel insan psikolojisi, akıl hastaları psikolojisi, insan tipleri psikolojisi, katılım psikolojisi ve karakterlerin farklılık açısından incelenişi vb. gibi doğa bilimlerine bağlanır. Bilimsel psikolojinin birçok uygulama alanı vardır: Eğilim, endüstri, askerlik, adalet.

Psikolojinin alanları nelerdir?

Toplumda bulunan sorunların çoğunluğunu insan davranışları oluşturmaktadır. İnsanların şiddet görmesi, davranışların sağlığa ve çevreye zarar vermesi, uyuşturucu kullanılması gibi sorunlar psikolojinin ilgilendiği alanlar arasına girmektedir. Toplumsal olarak büyük değişimlerin yaşanması, farklı kültür yapısı taşıyan ülkelerin insan üzerindeki etkileri oldukça önemlidir. Kişilerin hafızalarında bulunan kayıtların kendi bilgileriyle birleşerek yeniden doğması psikolojinin çalışma alanı içerisine girmektedir.

Klinik psikoloji: Bu alan duygusal ve zihinsel bozuklukları değerlendirir. Ergenlik dönemlerindeki sorunlar, şizofreni, depresyon gibi sorunlar bu alana girmektedir. Bu sorunları yaşayan bireylerle terapi yaparak bozukluklar çözülmeye çalışılır.

Deneysel psikoloji: Bu davranışsal değişimlerin araştırıldığı bir alandır. Hayvanların davranışlarından yola çıkılarak, insan davranışları araştırılır.

Sosyal psikoloji: İnsanların toplum içerisinde birbirleri ile olan ilişkileri bu alan içerisinde incelenmektedir. Sadece bireyleri değil, toplumları, davranışları, önyargıları ve oluşumları inceler. İkili ilişkileri, arkadaşlık ilişkileri, saldırganlık, çekicilik gibi konularda araştırma yapılır.

Fizyolojik psikoloji: Bireylerde motivasyon, algılama, öğrenme, iletişim, problem çözme gibi davranışların neden olduğu fizyolojik süreçlerin değerlendirmesini yapan bir alandır.

Gelişim psikolojisi: Bireylerin oluşumundan ölüme kadar geçen süreçteki gelişimini araştırıp, inceleyen bir alandır. Yaşla bağlantılı olarak gerçekleşen davranış bozukluklarının açıklanması için çalışılır.

Adli psikoloji: Yasal sorunların çözümünde psikoloji ve hukuk arasında ilişki kuran bir alandır. Hukuksal konularda davaların gidişine yardımcı olan, cezaevlerindeki hükümlülerin sorunlarını inceleyen ve çözümler sunan bir alandır.

Sağlık psikolojisi: Sağlıklı bir şekilde hayat sürdürülebilmesi ve hastalıkların önlenebilmesi için araştırmalar yapan bir alandır. Hasta ve doktor arasındaki ilişkileri, sorunları incelemekte bu alanın içerisinde yer alır. Fiziksel ve duygusal alanda sağlığın iyileştirilmesi için çalışılır.

Sözlükte "psikoloji" ne demek?

1. Ruhbilim, ruhiyat.
2. Bir grubu, bir bireyi belirleyen hareket etme, düşünme, duygulanma biçimlerinin tümü.
3. Herhangi bir yazın ürününde, kişilerin kişiliklerini belirleyen duyuş,düşünüş, davranış biçimi.

Psikoloji kelimesinin ingilizcesi

n. psychology
Köken: Fransızca