Norm kadro nedir?

Norm kadro; Vatandaşlarına hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarının kadro yapılanmasıyla yakından ilgili bu kavramda bu kurumların hizmetlerin yürütülmesi için  personelin nitelik, sayı, sahip olacağı unvan ve derece olarak tespit edilmesi ve standart hale getirilmesine denmektedir.

Kurum ve kuruluşların norm kadroları yönetmeliklerle belirlenir.

Norm kadro kavramının tarihi

Emek verimliliğini arttırmada ve buna bağlı olarak kurum ve kuruluşların genel giderler içerisinde personel giderlerini önemli ölçüde aşağıya çekmede tartışılmaz bir yer işgal eden norm kadro çalışmalarına 1880’li yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde başlanmıştır.

Norm kadro çalışmalarının öncülüğünü Amerikalı bir mühendis olan Frederick Winslow Taylor yapmıştır. Frederick Winslow Taylor 1880’li yıllarda Henri Towne’nun "Bir Ekonomist Olarak Mühendis" başlıklı konferansından esinlenerek çalışmalarında işgücü verimliliğini arttırmanın yöntemlerine ağırlık vermiştir. Esasen Frederick Winslow Taylor yalnız iş ölçümü üzerinde durmamıştır, aynı zamanda metod etüdü dediğimiz yöntem çalışmaları üzerinde de durmuştur. Frederick Winslow Taylor’a göre her bir işi yapmanın "En iyi tek bir yolu vardır" bu yol mutlaka bulunmalı ve uygulamaya konmalıdır.

Esasen, norm kadro çalışmalarının amacı örgütsel etkinliğive yukarıda da belirtildiği üzere özellikle emek verimliliğini arttırmaktır. Etkinlik amaca yaklaşma derecesidir. Verimlilik ise amaca ulaşmanın maliyetidir. Diğer bir anlatımla gerçekleştirilmesi öngörülen amaca ne kadar yaklaşmış isek o kadar etkiniz. Gerçekleştirilmesi öngörülen amaca ne kadar az kaynakla ulaşmış isek o kadar verimliyiz. Amaca ulaşmada hammadde, enerji ve emek gibi bir dizi kaynak kullanılmaktadır. Bu kaynaklar arasında en önemli yeri "emek" diye adlandırılan insan kaynağı teşkil etmektedir. İşte norm kadronun temel felsefesi en az insan kaynağı ile gerçekleştirilmesi öngörülen ya da planlanan hedefe ulaşmaktır.

Norm kadro çalışmasına nasıl başlanmalı?

Herhangi bir kurumda yapılacak norm kadro çalışmalarına söz konusu kurumun mevcut teşkilat yapısının incelenmesi, gerekirse yeni bir teşkilat yapısının önerilmesi ile başlanmalıdır. Bunun nedeni; mevcut teşkilat yapısının bozukluğundan kaynaklanan kaynak israfının giderilmesidir.

Norm kadro uygulaması amacı

1. Kişi ihtiyaç duyulduğu kadar kurumda çalışıtırılarak ülke kaynaklarının verimli olarak kullanılması,

2. Görevde yükselme  ve yer değiştirmelerde her zaman şikayet konusu olan torpil ve adam kayırma ile ilgili çeşitli duyumların önlenmesi,

3. Bir kuruluş ya da bir birimin öngörülen amacına ulaşması için kullandığı teknoloji de göz önünde tutularak amacı doğrultusunda yapması gerekli işlerin iş yüküne göre orada istihdam edilmesi gerekli personel sayısının nitelikleri itibariyle belirlenmesi,

4. Gereksiz istihdamın önlenmesi,

5. İşgücü verimliliğinin arttırılmasıdır.

Norm kadro tespit etmenin sağladığı yararlar

1. Bir işletme, bir kuruluş ya da bir birimin kullandığı teknoloji de göz önünde tutularak öngörülen amacına ulaşabilmesi için, gerekli personel sayısı iş ölçümü yönteminden yararlanılarak saptanacağından, fazla personel istihdamı önlenmiş ve buna bağlı olarak emek verimliliği arttırılmış olur.

2. Norm kadro ile bir işletme, bir kuruluş ya da bir birimin öngörülen hedefine ulaşabilmesi için gerekli personel sayısının belirlenmesinin yanı sıra, personelin nitelikleri de belirleneceğinden işletmenin vereceği eğitim programlarının ağırlık noktalarının daha isabetli olarak saptanmasına, işe yeni alınacak personelde aranacak niteliklerinin daha iyi belirlenmesine yardımcı olur.

3. Norm kadro görev ünvanlarına açıklık getirir ve buna bağlı olarak değişik anlayışları önler. Diğer bir anlatımla, norm kadro çalışmaları esnasında günlük iş yükü toplamı brüt 8 saatten az olan işler için ünvan yaratılmadığından ünvan enflasyonu önlenmiş olunur.

4. Tarafsız yönetimin sağlam temellere oturtulmasında altyapı hizmetlerini görür.

Norm kadro hesaplanmasında izlenen yöntemler

1. İş ölçümü (zaman etüdü) yöntemi

2. İş örneklemesi yöntemi

İş ölçümü (zaman etüdü) yöntemi

İş ölçümü (zaman etüdü) yönteminin aşamaları;

1. İş Analizlerinin Yapılması

2. İşin Öğelere Ayrılması ve Zamanlaması

3. Çalışma Hızının (Temponun) Derecelendirilmesi ve Normal Zamanın Saptanması

4. Eklenecek Payların Belirlenmesi

5. Normal Zamana Payların Eklenmesi Suretiyle Standart Zamanın Saptanması

6. Norm Kadro’nun Saptanması

İş örneklemesi yöntemi

İş örneklemesi, makinelerin ve işçilerin belli bir süre rastgele aralıklarla gözlenmesi yoluyla, istenilen verilerin sağlanmasında kullanılan bir tekniktir. Dokuma endüstrisi için geliştirilen ve orada yoğun bir şekilde kullanılan bu teknik, günümüzde sayısız alanlarda, örneğin, fabrikalarda, bürolarda, büyük mağazalarda, süpermarketlerde vb. yerlerde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.