Komünizm nedir?

Özel mülk ve kar amacı güden ekonominin kamu mülkiyeti ile değiştirilerek en azından temel üretim araçlarının (madenler, fabrikalar vb.) ve toplumun doğal kaynaklarının kontrolünün halkın elinde olmasını amaçlayan politik ve ekonomik öğretidir.

Komünizmde ayrıca sınıf farkını ortadan kaldırmak, devletsiz bir toplum düzeni kurmak da amaçlanır.

"Komünizm" kelimesi dilimize Fransızca'dan girmiştir ve Latince'de "ortak, müşterek' anlamına gelen "communis" kelimesinden türetilmiştir.

Modern komünizm kavramının ortaya çıkışı Karl Marx ve Friedrich Engels'in yazdıkları "Komünist Manifesto" adlı eser aracılığıyla olmuştur. Daha sonra bu kavram bazı değişiklikler geçirerek Sovyetler Birliği, Çin, Doğu Almanya,Kuzey Kore, Küba ve Vietnam gibi ülkeler tarafından da benimsenmiştir.

Komünizm sözlük anlamı

1. Bütün malların ortaklaşa kullanıldığı ve özel mülkiyetin olmadığı toplum düzeni, komünistlik.

2. Böyle bir düzenin kurulmasını amaçlayan siyasi, ekonomik ve toplumsal öğreti, komünistlik.

Komünizm tarihi

Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte Kapitalizm düşüncesi dünya genelinde yayılmaya başlamıştır. 1516 yılında yazar Thomas Moore "Ütopya" adlı eserini yayınlamıştır. Bu eserde kamu mülkiyeti ve sınıfsızlık konuları ele alınmıştır.

19. yüzyılın başlarında bu kavramlar geliştirilerek politik ve ekonomik teorilere dönüşmüştür. Fransız aristokrasisinin bir üyesi olan Henri de Saint-Simon konu üzerine birtakım eserler yazmış, bu eserlerin hespini hayata geçirmese de Komünist hareketin temellerinin atılmasına katkıda bulunmuştur.

1848 yılında Prusyalı yazarlar Karl Marx ve Friedrich Engels birlikte yazdıkları Komünist Manifesto adlı eser sayesinde Komünizm somut bir teori haline gelmiştir. Komünist felsefenin doğuşu tam anlamıyla Parisli Sosyalistlerin Fransız hükümetine baş kaldırarak kısa ömürlü bir Komünist hükümet kurma girişimleri sayesinde olmuştur. Ancak bu Komünist hükümet Fransız ordusu tarafından yok edilmiştir.

İlk ciddi Komünist devrim girişimi 1917 yılında Rusya'da gerçekleşmiştir. Vladimir Lenin önderliğindeki Bolşevikler (Rus Komünist partisi ve devrimci hareketi) Rus monarşisini ve feodal sistemini devirmiştir.

1922 yılında ise Lenin önderliğinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kurulmuştur. Lenin 1923 yılında öldükten sonra SSCB'nin akıbeti Kızıl Ordu'nun kurucusu ve komutanı, aynı zamanda Lenin'in komutan muavini Lev Troçki'nin destekçileri ve Komünist partinin Genel Sekreteri Joseph Stalin'in destekçileri arasında ikiye bölünmüştür.

Troçki ve destekçilerinin çabalarına rağmen Stalin kontrolü ele almış ve 1929 yılında Troçki'yi sürgüne göndermiştir.

Sovyet Sosyalist Cumhuriyet Birliği Komünizm kisvesi altında Stalin'in baskıcı rejimi ile yönetilmeye devam etmiş ve yarı-Sosyalist bir diktatörlüğe evrilmiştir.

Batı'da Troçkizm popülerlik kazandıysa da Komünist hareket Stalin zulmü tarafınıdan bozulmaya uğradı ve emperyalist politikalar Stalin'in ölümünden sonra bile Doğu Avrupa'da görülmeye devam etti.

Çin'de Mao Zedong önderliğinde bir Komünist devrim yapıldı ancak Mao'nun daha sonradan izlediği politikalar yüzünden diğer Komünistlerin 1950'li yılların ortalarına dek Çin'in gerçekten Komünist bir ülke olup olmadığına dair kuşkuları vardı.

Devrim yararlı bir hareket olarak görülse de modern Komünistlerin büyük çoğunluğu günümüzde Çin'in gerçek bir Marksist ülke olmadığını, Stalin'in Sovyetler Birliği'nden çok da farkı olmadığını söylüyor.

Komünizm üçüncü dünya ülkelerinde de yaygınlaşmıştı ve bir sonraki büyük Komünist devrim 1959 yılında Küba'da, Fidel Castro ve Che Guevara'nın diktatör Batista rejimini yıkmasıyla gerçekleşti.

Komünistler bir kez daha Küba'nın gerçek bir Markist ülke olup olmadığına dair ikiye bölündü.

1990 yılında SSCB'de yaşanan bozulmalarla komünizmin miadını doldurduğu düşünülse de Komünist hareket teknik olarak hala aktif bir şekilde varlığını sürdürüyor.

Komünizm ile yönetilen ülkeler

Günümüzde Komünist rejim ile yönetilen ülkeler Küba, Çin, Vietnam ve Laos Demokratik Cumhuriyeti'dir.

Komünizm ve sosyalizm arasındaki farklar nelerdir?

1. Sosyalizm ekonomik bir sistemdir, komünizm ise hem ekonomik hem de politik ve toplumsal bir sistemdir.

2. Sosyalizmde ekonomi kaynakları halkın kendisi tarafından yönetilir ve kontrol edilir, komünizmde ise kontrol genellikle yönetimin başındaki partinin elindedir.

3. Sosyalizmde mal varlığı kişilerin üretkenlik oranına göre dağıtılır, komünizmde ise kişilerin ihtiyaçlarına göre dağıtılır.

4. Sosyalistlerde kişisel mülk anlayışı vardır, komünizmde ise özel mülk kavramı yoktur.

5. Sosyalizm kapitalizmin varlığını sürdürmesine imkan tanırken komünizmde kapitalizm tamamen reddedilir.

Komünizm simgesi Orak ve Çekiç

Bu simge ilk kez 1917 yılında Bolşevik Devrimi sırasında kullanılmıştır ve 1924 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin resmi sembolü olarak kabul edilmiştir.

Bolşevik Devrimi'nden sonra simge birçok komünist partiyi ve sosyalist devleti de temsil etmiştir.

Çekiç, endüstriyel işçi sınıfını temsil ederken orak da tarım işçilerini temsil etmektedir. İkisi birlikte sosyalist işçi-çiftçi birliğini temsil ederler.

Kaynaklar:

https://trotskyite.wordpress.com/2009/11/23/a-breif-history-of-communism/

http://www.differencebetween.net/business/difference-between-socialism-and-communism-2/

https://en.wikipedia.org/wiki/Hammer_and_sickle

tdk.gov.tr