Güç nedir?
Fizikte hareket sağlayan kuvvete denir. Herhangi bir noktaya, herhangi bir makineye uygulanan kuvvet iş yapar. Bir kuvvetin etkisi altında bir sandalyeyi bulunduğu yerden çekmek, bir tekerleği döndürmek, bir taş parçasını iterek yerini değiştirmek, iş meydana getirmektir. İş yapan bir kuvvetin gücünü bulmak için «-P = E : t» formülünü kullanmak gerekir. Burada (P) gücü, (E) İşi, (t) ise işin yapılma süresini göstermektedir. İş birimi olarak «Jul» ü, zaman birimi olarak «saniye» yi alırsak, güc «watt» cinsinden çıkar. İşi «kgm» (kilogram - metre), zamanı «saniye» cinsinden alırsak güç kgm/sn (kilogram - metre/saniye) cinsinden çıkar. Pratikte kullanılan bir güç birimi daha vardır. Buna «beygir gücü» veya «buhar beygiri» denir.. Bir beygir gücü 75 kgm.'lik iş yapan güçtür.
Elektrikte güç, akım ve gerilim (voltaj) çarpımından ibarettir. Bir doğru akım devresinden geçen akım amper, gerilim de volt cinsinden ölçüldüğünde, bunların çarpımıyla elde edilen güç, watt olarak çıkar. 1000 watta eşit olan kilowatt ise daha sık kullanılan bir birimdir. P=I.V=I 2 .R Değişken (alternatif) akım devrelerinde güç hesabı ise farklıdır. Akım ve gerilim değerleri her an değişeceğinden, güç değeri de değişecektir. Bu yüzden alternatif akım devrelerinde "ortalama güç"ten bahsedilir.
Bir alternatif akım devresinde akımın etkin değeri (I e ), potansiyel farkının etkin değeri (V e ), akım ile gerilim arasındaki faz farkı ? ise güç: P=I e .V e .Cos? şeklinde ifade edilir. Burada Cos?"güç çarpanı" adını alır. Evlerde kullandığımız elektrik sayaçları şehir şebekesinden çektiğimiz güçle orantılı olarak dönen bir disk esasına göre çalışır. Böylece sonuç kilowatt-saat (kWh) olarak numaratörde görünür. Enerji değerleri; kilovolt-amper-saat (KVAh) olarak da verilebilir. Bu kWh’e eşit değildir.
Elektriksel güç
Elektrikli aletlerin bir saniyede harcadığı enerji miktarı birbirinden farklıdır. Birim zamanda harcanan enerji miktarına elektriksel güç denir. Elektrikli aletlerin harcadığı elektrik enerjisi miktarını belirleyen iki değişken vardır:
1. Elektrikli aletin harcadığı elektrik enerjisi miktarı kullanıldığı süreye bağlıdır. 100 Wattlık bir ampulle çalışan masa lambası 1 saniye ışık verdiğinde 100 J`lük enerji harcar. Aynı masa lambası, 2 saniye ışık verdiğinde 200 J`lük enerji harcar. Yani elektrikli aletin kullanıldığı süre arttıkça harcadığı elektrik enerjisi miktarı da artar.
2. Elektrikli aletin harcadığı elektrik enerjisi miktarı sahip olduğu elektriksel güce bağlıdır. Elektriksel gücü 1500 Watt olan bir saç kurutma makinesi 1 saniye çalışırsa 1500 J`luk enerji harcar . 1000 W`lık bir saç kurutma makinesi 1 saniyede 1000 J`luk enerji harcar. Yani elektrikli aletin gücü arttıkça harcadığı elektrik enerjisi miktarı da artar.
Bir elektrikli aletin gücü ve kullanıldığı süre biliniyorsa harcadığı enerjiyi aşağıdaki bağıntı yardımıyla bulabiliriz:
Alternatif akımda güç çeşitleri
Alternatif akımda akım ve gerilim arasında faz farkının bulunması sebebiyle birbirinden farklı üç çeşit güç kavramı meydana gelmiştir. Bunlar sırayla:
1. Zahiri güç (görünen güç)
2. Faydalı güç (aktif güç )
3. Kör güç (reaktif güç)
Aktif güç
Dirençte harcanan güce aktif güç adı verilir.(Wattlı güç)P sembolüyle gösterilir.P=U*I*cosQ formülüyle hesaplanır. Birimi Watt'dır.
Reaktif güç
Reaktansta harcanan güce verilen addır. Q ie gösterilir Q=U*I*SinQ formülüyle bulunur birimi vardır
Görünür güç
AC akım devrelerinde gerilimle akımın efektif değerlerinin çarpımına eşittir.S ile gösterilir. S=U*I formülüyle bulunur.Birimi VA'dır.
Alternatif akımda güç ölçülmesi
Altarnatif akımda faz sayısına ve fazların eşit yüklenip yüklenmemesine bağlı olarak güç ölçümünde farklı bağlama yöntemleri geliştirilmiştir. Bir Fazlıİki FazlıÜç Fazlı olmak üzere ölçüm üç çeşit altında incelenebilir.
Bir fazlı altarnatif akımda güç ölçümü
Wattmetreler aktif gücü , Var metreler ise reaktif gücü ölçerler.650 Volt'a kadar olan gerilimler de ve çok yüksek olmayan akım şiddetlerinde güç ölçümü direkt olarak yani doğrudan doğruya güç ölçen aletlerin devreye bağlanmasıyla yapılır. Bu bağlantı yönteminde devreye voltmetre ve Ampermetre bağlanmayabilir
İki fazlı altarnatif akımda güç ölçümü
İki fazlı sistemlerde faz büyüklükleri arasında 90 derece faz farkı bulunmaktadır. Örnek olarak birinci faz akımıyla ikinci fazın akım arasındaki 90 derecelik fark gibi. İki fazlı bir üretecin iki faz sargısı bulunur. Bu sargıların uçları birbirinden ayrı olarak dört iletkenli bir şebekeye bağlanacak olursa birbirine bağlanmamış iki fazlı sistem elde edilir. Eğer iki sargının uçlar birleştirilirse iletkenli şebeke meydana gelir. Bu iletkenli şebeke dengededir.
Şekildeki görünen ABC dik üçgeni bu güçler arasındaki bağlantıları göstermektedir. Bu üçgende ( AB ) kenarı zahiri gücü göstermekte olup; P = E*I formülü ile bellidir.
Zahiri güç, güç katsayısı alınmadan kabul edilen güç değeridir. Zahiri gücü; (Volt-amper) veya (kilovolt-amper) birimleriyle gösteriniz. ABC üçgeninin (AC) kenarı faydalı gücü gösterir. Bu güç değeri alternatif akımın wattmetrelerde okunan değeridir. Bu değerde şekilde görüldüğü gibi; akım, gerilim ve güç katsayısının kat sayısına eşittir. Formüller olarak ifade edersek;
P=E*I*cosa olur. Watt ve kw birimleriyle bellidir. ABC üçgenini BC kenarı kör gücü gösterir. Körgüç; alternatif akımın faydası olmaya yani iş görmeyen güç değeridir. Şekilde görüldüğü gibi bu gücün değeri; Pk=E*I sina formülü ile bellidir. Birimi ise voltamper kelimsinin sonuna reaktif kelimesi getirmekle volt-amper-reaktif ismini alır. Alternatif akım gücünün faydalı gücün ve kör gücün değerleri güç katsayısına bağlıdır Güç katsayısı cosa arttıkça kör güç azalır, faydalı güç çoğalır. Güç katsayısı azaldıkça kör güç çoğalır ve etkin güç azalır.
Sözlükte "güç" ne demek?
1. Bedensel ya da zihinsel çaba isteyen, zor, çetin, müşkül; güçlük çekerek, zorlukla.
2. Yapılması zor, çetin; fiziksel, düşünsel ya da ahlaksal bir etki yapabilme; bir etkiye direnebilme yeteneği, kuvvet.
3. Katlanılması zor olan; bir olaya yol açan her türlü devinim, kuvvet, takat.
Cümle içinde kullanımı
Eski yazıyı öğrenmek güç bir işti.
Güç kelimesinin ingilizcesi
[GUC] adj. difficult, hard, arduous, baffling, tricksy
n. strength, power, force, energy, ability, capability, capacity, arm, clout, clutch, command, control, dominance, forcefulness, intensity, iron, might, pep, pith, potency, potential, punch, rod, sinew, spirit, stamina, steam, sting, stuffing, sword
